Monument bij Groot Engelenburg

 

Op 6 april 1945 nemen zo’n 30 Nederlandse SS’ers hun intrek in kasteel Groot Engelenburg. De Canadezen staan al enkele dagen aan de IJssel en het is iedereen duidelijk dat de bevrijding van Brummen een kwestie is van luttele dagen. Toch beginnen de SS-ers onmiddellijk met het arresteren van verzetsmensen uit Brummen en Eerbeek. Niet alle verzetsstrijders worden gearresteerd; een aantal van hen weet uit handen van de nazi’s te blijven. Zij die wel worden gepakt, worden in de kelders van het kasteel opgesloten. Onder onvoorstelbare folteringen en vernederingen worden zij ondervraagd. Uiteindelijk worden acht van hen in de vroege ochtend van 13 april uit de kelders gehaald en geëxecuteerd. Achteloos worden hun lichamen in de vijver van het kasteel gedumpt. Het op handen zijnde einde van de oorlog heeft de Nederlandse SS-ers er niet van weerhouden acht landgenoten te executeren. Dit alles gebeurde onder leiding en verantwoordelijkheid van het commando Pieters. Andries Jan Pieters was een Nederlandse SS’er in Duitse dienst; hij stond bekend als een van de wreedste en heeft de gevangengenomen verzetsstrijders eerst langdurig laten martelen voordat hij de order gaf tot hun executie. Na de oorlog is Pieters ter dood veroordeeld; hij was de laatste ter dood gebrachte Nederlandse oorlogsmisdadiger. Lau Beynen, Maarten Munnik, Marten Put, Jan Somer, Hans van Sytzama en Dirk van Vuuren zijn 3 dagen voor de bevrijding gefolterd en gefusilleerd omdat zij hulp boden aan onderduikers, valse papieren regelden, illegale pamfletten en voedselbonnen verspreidden en militaire informatie doorspeelden aan de geallieerden. Jacob Detmar en Antoon den Otter, die ook werden doodgeschoten, zijn na de oorlog door het NIOD van de erelijst van gevallenen verwijderd. Na onderzoek is gebleken dat zij in opdracht van de Sicherheitsdienst jacht hebben gemaakt op Joden.

Het 4 mei Comité Brummen geeft richting, inhoud en vorm aan de jaarlijkse herdenkingsdag en stelt zich tot doel de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in en rond de gemeente Brummen levend te houden.

© 2025 All Rights Reserved.